Тармоқда нима гап?
18.01.2024
497
1964 йил 18 январда америкалик шифокорлар Конгрессни сигарета ишлаб чиқарувчи компаниялардан ўз пакетларига чекишнинг соғлиқ учун зарари ҳақида огоҳлантириш ёзишни талаб қилишга чақирдилар. Ўшандан бери тахминан ярим аср ўтди, аммо чекишнинг зарари ҳақидаги ёзув чекувчиларни тўхтата олмайди. Бироқ, кўплаб мамлакатлар тамакига қарши турли тарғиботлар ўтказмоқда, қонунчилик ва таълим чоралари орқали чекишни чеклашга ҳаракат қилмоқда. Ҳозирда кўплаб мамлакатлардаги сигарет қутиларида нафақат ёзувлар, балки инсон саломатлигига зарарли таъсирини акс эттирувчи қўрқинчли суратлар, шунингдек, чекишни ташлашга чақириқлар ҳам мавжуд.
Колумб ўз экспедициясида ҳинд қишлоғида чекаётганларни кўрган биринчи европалик эди. Экспедиция аъзоси роҳиб Пане 15 асрнинг охирида Европага тамаки уруғини олиб келди ва бу ўсимликни дастлаб манзарали ўсимлик сифатида, кейин эса чекиш учун ўстира бошлади. Тез орада чекиш мода ҳодисасига айланди ва 16 аср охири ва 17 аср бошларида Европадан бошқа қитъаларга тарқалди. Ўрта Осиё ва Шарқ мамлакатларида тамаки тил остига ёки ёноқ орқасига қўйилиб, қуритилган баргларидан газак кукуни тайёрланган.
Тамаки тутунида алкалоид моддалар - никотин ва ҳармин мавжуд бўлиб, улар биргаликда марказий асаб тизимининг стимулятори бўлиб, енгил эйфорияни келтириб чиқаради, чарчоқни, уйқучанликни, летаргияни вақтинча енгиллаштиради, иш унунми ва хотирани оширади. Бироқ тиббий тадқиқотлар чекиш билан ўпка саратони, амфизем, юрак касалликлари ва бошқа касалликлар ўртасида аниқ боғлиқлик борлигини кўрсатади.
ЖССТ маълумотларига кўра, бутун 20 аср давомида тамаки чекиш дунё бўйлаб 100 миллион кишининг ўлимига сабаб бўлган ва XXI асрда бу кўрсаткич миллиардга етади. Сурункали сигарет чекиш, тамаки чекишнинг бошқа усуллари каби, жуда ўзига қарам қилиб, чекувчининг соғлиғига доимий салбий таъсир кўрсатади. Сигарет чекувчига яқин бўлган ва кўпинча тамаки тутунига дучор бўлган чекмайдиганларнинг соғлиғи ҳам ёмонлашади.
Улашиш:
Бошқалар
Коммунал хизмат кўрсатувчи ташкилотлар нималарга мажбур ва уларни бажармаса нима бўлади? Муҳим 5 жиҳат
«Квартплата» миқдори қандай белгиланади? Бу тўлов эвазига коммунал хизмат кўрсатувчи ташкилот айнан қандай ишларни бажариши шарт? Агар бажармаса, нима бўлади? Hudud24.uz ушбу мақолада шу сингари саволларга жавоб беради.
«Пиёдага қарши машина». Тезликни оширганлик учун жавобгарлик автоҳалокатларни қай даражада олдини ололмоқда – таҳлил
Тезликни оширганлик учун қандай жавобгарлик белгиланган? Бошқа давлатларда қандай? Ушбу жавобгарлик автоҳалокатларнинг қай даражада олдини ололмоқда? Тизимни яхшилаш учун нималар қилиш керак? Hudud24.uz ушбу мақолада шу хусусида сўз юритади.
Шахсга тиббий муолажа қўллашнинг асосий шарти унинг розилиги: соғлиқни сақлашга оид 5 муҳим қоида
Тиббиёт ходимлари ва хизмат кўрсатувчи ходимлар беморга ҳурмат ва меҳр-мурувват кўрсатишлари керак. Фуқаролар соғлиқни сақлаш борасида яна қандай ҳуқуқларга эга.
Абитуриент қандай ҳуқуқ ва мажбуриятларга эга? Нималарга шахсан жавобгар?
Абитуриент тест синовлари ўтказиладиган куни бинога белгиланган вақтда келишга мажбур.