currencies image

12 011,02 UZS

49,13

usd

currencies image

13 958,01 UZS

106,54

eur

currencies image

148,08 UZS

0,79

ru



АсосийЯнгиликларҚисқартирилган ва тўлиқсиз иш вақти: иш вақтларини қандай фарқлаш керак?

Қисқартирилган ва тўлиқсиз иш вақти: иш вақтларини қандай фарқлаш керак?

Ўзбекистон

calendar

20.02.2023

eye

1 542

Қисқартирилган ва тўлиқсиз иш вақти: иш вақтларини қандай фарқлаш керак?

Ходимнинг иш тартиби ёки меҳнат шартномаси шартларида белгиланган вазифаларини бажариши керак бўлган вақт иш вақти ҳисобланади. Иш вақтининг нормал муддати ҳафтасига қирқ соатдан ортиқ бўлиши мумкин эмас. Масалан, ҳафтада олти кун ишлайдиганлар ҳар кун етти соатдан, ҳафтада беш кун ишлайдиганлар эса эса саккиз соатдан ортиқ ишламайди. Қисқартирилган иш вақти Фақат айрим тоифадаги ходимлар учунгина иш вақти қисқартирилиши мумкин. Булар:

  • 18 ёшга тўлмаган ходимлар;
  • I ва II гуруҳ ногирони бўлган ходимлар;
  • ноқулай меҳнат шароитларидаги ишларда банд бўлган ходимлар;
  • алоҳида тусга эга бўлган ишлардаги ходимлар;
  • уч ёшга тўлмаган болалари бор, бюджет ташкилотларида ишлаётган аёллар.
Қисқартирилган иш вақтида ишлаётганлар ҳам белгиланган меъёр бўйича ишлайди, яъни кунига 8 соатдан, аммо ҳафтасига 5 кун эмас, масалан, уч ёки тўрт кун ишлаши мумкин. Бундай ходимларнинг иш вақти қисқартирилса ҳам ойлик маоши камайтирилмайди. Тўлиқсиз иш вақти Ходим билан иш берувчи ўртасида келишув бўлса ишга қабул қилаётган пайтда ҳам, кейинчалик ҳам тўлиқсиз иш куни ёки тўлиқсиз иш ҳафтаси белгилаб қўйилиши мумкин. Бундай шарт билан ишлаётган ходимларга ишлаган вақтига ёки ишлаб чиқарган маҳсулотига қараб ҳақ тўланади. Тўлиқсиз иш вақтида ишлаш ходимга йиллик меҳнат таътилини ҳисоблашда, иш стажини ҳисоблашда чеклашга асос бўлмайди. Иш берувчи қуйидагиларга илтимосига кўра тўлиқсиз иш куни ёки тўлиқсиз иш ҳафтаси белгилашга мажбур:
  • ҳомиладор аёлга;
  • 14 ёшга тўлмаган (16 ёшга тўлмаган ногирон) боласи бор аёлга;
  • ҳомийлигида шундай боласи бор аёлнинг ёки оиланинг бетоб аъзосини парвариш қилиш билан банд бўлган шахсга.
Тўлиқсиз иш вақти қисқартирилган иш вақтидан меҳнатга ҳақ тўлаш тартиби билан фарқланади. Агар тўлиқсиз иш кунида меҳнатга ҳақ тўлаш ишланган вақт, бажарилган ишга қараб тўланса, қисқартирилган иш вақтида қонунчилик билан белгиланган миқдорда тўлиқ ҳақ тўланади. Маълумот учун, иш вақтининг муддати:
  • 16 дан 18 ёшгача бўлганларга – ҳафтасига 36 соатдан;
  • 15 дан 16 ёшгача бўлганларга – ҳафтасига 24 соатдан ошмайдиган қилиб белгиланган.

Улашиш:

Бошқалар

10-октябр 2025, 04:44
593

Нотариус томонидан пул суммалари ва қимматли қоғозларни депозитга қабул қилиш

Қонунчиликка кўра, нотариус қонунчиликда назарда тутилган ҳолларда кредиторга топшириш учун қарздордан депозитга пул суммалари ва қимматли қоғозларни қабул қилиши мумкин.


9-октябр 2025, 04:13
471

Мукофотни ошкора ваъда қилиш: тўлаш ва бекор қилиш тартиби

Фуқаролик кодексининг 981-моддасига мувофиқ, агар бир шахс муайян ҳаракатни бажарган шахсга мукофот ваъда қилса, ва эълондаги шартларга мувофиқ ҳаракат амалга оширилса, у ҳолда мукофотни тўлаш мажбурияти юзага келади.


21-октябр 2025, 11:03
469

Никоҳ шартномаси — ҳуқуқий кафолатми ёки эҳтиёт чораси?

Никоҳ шартномаси икки ҳолатда — никоҳдан олдин ёки никоҳ даврида тузилиши мумкин.


20-октябр 2025, 04:32
460

Ўзбекистон Республикасида жиноят ҳуқуқи: асосий тушунчалар ва принциплар

Жиноят ҳуқуқи — бу фуқаролар, жамият ва давлат манфаатларини ҳимоя қилиш, жиноятларни аниқлаш, уларни содир этган шахсларга жазо тайинлаш орқали жамиятда тартиб ва хавфсизликни таъминлашга хизмат қиладиган ҳуқуқий соҳадир.

Мавзуга доир янгиликлар:


cover image
11-октябр 2023, 14:00
3 125

Ҳар кунги иш вақти қанча бўлиши керак? Билиш зарур бўлган 7 та муҳим маълумот

Ўзбекистонда кўпчилик меҳнат шартномаси асосида ишлайди. Шартнома тузилаётганда иш берувчи билан иш вақтини келишиб олиш муҳим. Кўп ҳолларда иш вақтига оид меҳнат нормаларининг бузилиши кузатилади. Бунга асосий сабаб ходимнинг ўз меҳнат ҳуқуқларини билмаслиги. Hudud24.uz бугун иш вақтининг нормал давомийлиги, қисқартирилиши, ҳафтасига ва йилига неча соатдан ошмаслиги ҳамда бошқа шу билан боғлиқ муҳим саволларга жавоб беради.

cover image
31-август 2023, 07:00
2 518

Иш вақти ҳақида муҳим 8 саволга жавоб

Мустақиллик байрами яқинлашиб қолди. Байрамда неча кун дам оламиз? Ойликлар 1 сентябрдан олдин бериладими, кейинми? Бугун ҳамма ишдан 1 соат олдин кетса бўладими? Дам олиш ёки байрам кунида ходимларни ишга чақириш мумкинми? Агар ишга чиқса қанча ҳақ тўланиши керак? hudud24.uz шу каби саволларга ҳуқуқий жавоб беради.