– Опамнинг икки нафар вояга етмаган фарзанди бор. Айни дам кичиги учун бола парваришлаш таътилида. Поччам пойтахтдаги йирик дўконлардан биридан опамнинг кредит карточкасига ноутбук ва уяли телефон олган. Икки ой кредит қарзини тўлагач, ишида камомад чиқиб, қамаб қўйишди. Ҳозир жазо муддатини ўтаяпти. Кредит қарзи эса 30 млн.га етган. Опам бунча пулни тўлолмайди. Судга кредит қарзини музлатиш ва поччамга қаратишни сўраб мурожаат қилса бўладими? Исми сир тутилди. Мурожаатга фуқаролик ишлари бўйича Шайхонтоҳур туманлараро суди раис ўринбосари Жасур СИРОЖЕВ жавоб берди: – Фуқаролик кодексининг 353-моддасига асосан, икки ёки бир неча шахснинг фуқаролик ҳуқуқлари ва бурчларини вужудга келтириш, ўзгартириш ёки бекор қилиш ҳақидаги келишуви шартнома дейилади. Шунингдек, Фуқаролик кодексининг 353-моддасига асосан, мажбурият — фуқаролик ҳуқуқий муносабати бўлиб, унга асосан бир шахс (қарздор) бошқа шахс (кредитор) фойдасига муайян ҳаракатни амалга оширишга, чунончи: мол-мулкни топшириш, ишни бажариш, хизматлар кўрсатиш, пул тўлаш ва ҳоказо ёки муайян ҳаракатдан ўзини сақлашга мажбур бўлади, кредитор эса — қарздордан ўзининг мажбуриятларини бажаришни талаб қилиш ҳуқуқига эга бўлади. Юқоридаги қонун нормаларига кўра, кредит шартномаси ким билан тузилган бўлса, кредит шартномаси бўйича кредит тўловларини айнан ким тўлаши шартномада кўрсатилган бўлса, айнан шу шахсдан кредит қарздорлиги ундирилади. Бундан ташқари, Фуқаролик кодексининг 292-моддасига асосан, кафиллик шартномаси бўйича кафил бошқа шахс ўз мажбуриятини тўла ёки қисман бажариши учун унинг кредитори олдида жавоб беришни ўз зиммасига олади. Фуқаролик кодексининг 293-моддасига асосан, қарздор кафиллик билан таъминланган мажбуриятни бажармаган ёки лозим даражада бажармаган тақдирда кафил ва қарздор кредитор олдида солидар жавоб берадилар, башарти қонунда ёки кафиллик шартномасида кафилнинг субсидиар жавобгар бўлиши назарда тутилган бўлмаса. Агарда сиз кредит шартномаси бўйича тараф ёки кафил бўлмасангиз, сиздан кредит қарздорлиги ундирилиши қонун ҳужжатларига зид. Агар турмуш ўртоғингиз сизнинг кредит карточкангиздан рухсатингизсиз фойдаланган ҳаракатларидан норози бўлсангиз прокуратура ёи суд органларига мурожаат қилишингиз мақсадга мувофиқдир. Кредит масаласи юзасидан эса Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик процессуал кодексининг 189-моддасига асосан, ишга тааллуқли бўлган барча ҳужжатларни илова қилган ҳолда туманингиздаги фуқаролик ишлари бўйича судга ариза билан мурожаат қилишингиз мумкин.